Ένα πρόγραμμα δημιουργικής γραφής 2011-2012 και εξής...
Oνειροπαγίδα!! Όταν το όνειρο παγιδεύει το παραμύθι και το παραμύθι δημιουργεί το όνειρο και τη λογοτεχνία...Ένα πρόγραμμα δημιουργικής γραφής του 1ου Γυμνασίου Χαλκίδας.
Ήμασταν φοιτητές αρχαιολογίας και οι σπουδές μας δυστυχώς τελείωναν. Έπρεπε να κάνουμε πρακτική εξάσκηση. Είδαμε μια επιγραφή στα ιερογλυφικά που έλεγε: « Ο μεγάλος θεός Νείλος θα τιμωρήσει τους άμυαλους που θα τον υποτάξουν και θα τον εμποδίσουν να σκορπίζει το χρυσάφι του στην Αίγυπτο». Χωριστήκαμε σε ομάδες των πέντε ατόμων, έπρεπε να βρούμε την επιγραφή. Φύγαμε για την Αίγυπτο. Από το αεροπλάνο βλέπαμε τον Νείλο σαν ένα φίδι που χανόταν στα βάθη της Αφρικής. Οι όχθες του ήταν καταπράσινες και από εκεί και πέρα έρημος. Φθάσαμε στο Λούξορ για να δούμε τα αρχαία. Ο επόμενος προορισμός μας ήταν η Κοιλάδα των Βασιλέων. Κάπου εκεί θα ήταν η επιγραφή σύμφωνα με τις σημειώσεις μας. Η κοιλάδα ήταν κλεισμένη ολόγυρα με βράχο. Επόμενος σταθμός μας το Αμπού Σιμπέλ Εκεί μείναμε το βράδυ για ξεκούραση. Οι ντόπιοι μας φιλοξένησαν. Το επόμενο πρωί μπήκαμε σε μια σπηλιά. Οι πρώτες ακτίνες του ήλιου έπεσαν πάνω στο άγαλμα του Άμμωνα Ρα. Στη συνέχισαν φώτισαν το πρόσωπο του βασιλιά Ραμσή. Επιτέλους βρήκαμε την επιγραφή! Ήταν σκαλισμένη στο πρόσωπό του στην πέτρινη γενειάδα του. Το φωτογραφήσαμε γρήγορα. Ο ήλιος προχώρησε πιο πέρα και για μια ακόμη φορά σκοτείνιασε. Η αποστολή μας είχε τελειώσει. Όμως κανένας δεν έφευγε. Όλοι σκεφτόμασταν την προφητεία στην επιγραφή. Σίγουρα ο μεγάλος Ραμσής θα ήλπιζε ότι θα βοηθήσουμε τη χώρα του, για α μην έλθει η καταστροφή.
Μια φορά και έναν καιρό ήταν δύο αρχαιολόγοι οι οποίοι χάθηκαν στην έρημο. Εκεί συνάντησαν μια αρχαία φυλή τους «Μπίνκας», οι οποίοι λάτρευαν τον θεό Νείλο. Οι δυο αρχαιολόγοι ανακάλυψαν μια σπηλιά στο χωριό των Μπίνκας. Μέσα στη σπηλιά βρέθηκαν διάφορες τοιχογραφίες οι οποίες απεικόνιζαν τον Θεό Νείλο να τιμωρεί τους άμυαλους. Επίσης, είδαν ένα χάρτη που απεικόνιζε τη διαδρομή για το χρυσάφι του θεού Νείλου. Τελικά, αποφάσισαν να αναζητήσουν το χρυσάφι.
Ξεκίνησαν ένα πρωινό από το χωριό των Μπίνκας έχοντας μαζί τους τον χάρτη. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής έπεσαν θύματα απαγωγής από μια άλλη εχθρική φυλή. Ο ένας αρχαιολόγος κατάφερε να ξεφύγει αφήνοντας τον άλλον στο έλεός του. Συνέχισε μόνος του το ταξίδι για τον θησαυρό χωρίς έννοιες και τύψεις για τον σύντροφό του.
Καθώς προχωρούσε έπεσε σε μια παγίδα του θεού Νείλου και με μαγικό τρόπο μεταφέρθηκε στο παλάτι του θεού. Ο Θεός ήξερε τους σκοπούς του αρχαιολόγου και γι΄αυτό τον αιχμαλώτισε.
Ο θεός Νείλος του είπε ότι θα τον σκοτώσει βασανιστικά εκτός αν μετέφερε το χρυσάφι του στο λαό της Αιγύπτου. Ο αρχαιολόγος δέχθηκε και άρχιζε να σκορπίζει το χρυσάφι του στην Αίγυπτο, όμως δεν άντεξε και πήρε λίγο απ΄αυτό. Ο θεός τον κατάλαβε και θύμωσε τόσο πολύ που τον σκότωσε βασανιστικά.
Τελικά, ο θεός Νείλος απoφάσισε να μετατρέψει το χρυσάφι στη σημερινή άμμο της ερήμου.
Γιάννης Ο. & Μιχάλης Π., Τμήμα Α4
Σάββατο 19 Μαΐου 2012
Η μεθοδολογία του πολιτιστικού προγράμματος
Αξιοποιήθηκαν στοιχεία της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας με τη χρήση της μεθόδου project, της θεωρίας της αισθητικής ανταπόκρισης των λογοτεχνικών κειμένων κατά τη διάρκεια του μαθήματος αλλά και κατά τη διάρκεια των ωρών του πολιτιστικού προγράμματος. Σχεδιάσαμε και υλοποιήσαμε με πάρα-πάρα πολύ κόπο το όλο εγχείρημα, βασισμένοι και σε μια νεότερη διδακτική θεωρία, τη θεωρία της πολλαπλής νοημοσύνης του Gardner. Έτσι, καλλιεργήσαμε τους εξής τύπους νοημοσύνης των παιδιών:
Γλωσσική νοημοσύνη: με την ανάγνωση, ακρόαση, αφήγηση λογοτεχνικών κειμένων, με το διάλογο που αναπτύχθηκε τόσο μεταξύ των εκπαιδευτικών και των μαθητών που συμμετείχαν στο πρόγραμμα όσο και μεταξύ των μελών της ομάδας. Επιπλέον, καλλιεργήθηκε το γλωσσικό αίσθημα των παιδιών μέσα από την παραγωγή του γραπτού λόγου, και συγκεκριμένα με το δημιουργικό γράψιμο (creative writing).
Λογικομαθηματική νοημοσύνη: Τα μέλη των ομάδων διαμόρφωσαν συλλογισμούς και υποθέσεις για την υλοποίηση των κειμενικών ιστοριών και τη σύνταξη των λεγομένων τους.
Μουσική νοημοσύνη: Συνδέσαμε τη δημιουργική γραφή σαν είδος κειμένου με το τραγούδι. Οι μαθητές και οι μαθήτριες του προγράμματος τραγούδησαν το Σπασμένο καράβι του Γιάννη Σκαρίμπα και το συνέδεσαν με δραματοποίηση σχετική με τη θεματική της θάλασσας.
Χωρική νοημοσύνη: Οι μαθητές κατασκεύασαν και συμπλήρωσαν ερωτηματολόγιο, που αφορούσε στις φάσεις εξέλιξης του προγράμματος.
Σωματική-κιναισθητική νοημοσύνη: Οι μαθητές βίωσαν καταστάσεις μέσα από τα παιχνίδια ρόλων, βιωματικές ασκήσεις και σκηνές δραματοποίησης από λογοτεχνικά έργα, όπως ο Μικρός Πρίγκιπας.
Διαπροσωπική νοημοσύνη: Εφαρμόσθηκε η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία μέσα από τη χρήση ενεργών ρόλων, που δόθηκαν ξεχωριστά σε κάθε μαθητή. Επίσης, μέσα στα πλαίσια των ομάδων, αναπτύχθηκαν δυναμικές συνεργασίας και μερικές φορές διαφωνίας μεταξύ των μελών αλλά και και σχέσεις αλληλεξάρτησης σύμφωνα με τη ζώνη της επικείμενης ανάπτυξης (Vygotsky). Eπιπλέον, οι μαθητές επιδόθηκαν σε μια αναθεώρηση του γραπτού τους κειμένου (revision), σύμφωνα με τις αρχές της κειμενοκεντρικής προσέγγισης αλλά και του επικοινωνιακού μοντέλου διδασκαλίας, κατά το οποίο δίνεται μια ισοδύναμη ανάπτυξη τόσο του προφορικού όσο και του γραπτού λόγου και αναπτύσσεται τόσο το γλωσσικό συναίσθημα των παιδιών αλλά και η γλωσσική κατάκτηση (language acquisition) μέσα από την παραγωγή κειμένων.
Ενδοπροσωπική νοημοσύνη: Οι μαθητές και οι μαθήτριες παρήγαν ένα προσωπικό project, που αφορούσε άλλοτε στο παραμύθι και άλλοτε στη συγγραφή μιας καθεαυτής κειμενικής ιστορίας με άξονα τη δημιουργική γραφή. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια του προγράμματος τα παιδιά προέβησαν σε μια μεταγνωστική αξιολόγηση του τύπου: τι έκανα λάθος, τι θα μπορούσα να κάνω καλύτερα, πώς θα μπορούσα να βελτιώσω τη σχέση με τα άλλα μέλη της ομάδας και πώς θα μπορούσα να εργασθώ προς αυτή την κατεύθυνση αποτελεσματικότερα και αποδοτικότερα.
Νατουραλιστική νοημοσύνη: Μέσα από το πρόγραμμα, καλλιεργήθηκαν, σύμφωνα με την ταξινομία του Bloom αλλά και του Gagne ψυχοκιναισθητικοί στόχοι. Τα παιδιά ζωγράφισαν και αποτύπωσαν σκηνές από τα λογοτεχνικά έργα και βίωσαν συναισθήματα μέσα από το αυτόματο θέατρο και το θεατρικό παιχνίδι.
Είναι αυτονόητο ότι σε ένα τέτοιο διδακτικό σχεδιασμό κινηθήκαμε ολιστικά μέσα από την καλλιέργεια, τη συνειδητή καλλιέργεια των πολλαπλών πλευρών νοημοσύνης καθόλη τη διάρκεια του πολιτιστικού προγράμματος.
Εκ μέρους της παιδαγωγικής ομάδας
Μαρία Αργύρη
H τελική αξιολόγηση του προγράμματος από τους ίδιους τους μαθητές
Οι εντυπώσεις μου ήταν φανταστικές. Πέρασα τέλεια. Το μόνο που με ενόχλησε ήταν η σύνθεση της ομάδας που είχα πάει. Μερικές φορές δεν συνεργαστήκαμε όσο έπρεπε. Παρόλα αυτά περάσαμε πολύ ωραία και οι επισκέψεις στα μουσεία μας έμαθαν πολλά πράγμτα.
Εβελίνα Τ. Α5
Κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς συμμετείχαμε σ΄ ένα πρόγραμμα στο οποίο χωριστήκαμε και φτιάξαμε τις δικές μας ομάδες. Μ΄άρεσε πολύ που στην κάθε ομάδα το παιδί είχε και ένα ρόλο. Στη συνέχεια ζωγραφίσαμε σκηνές, όπως ο Μικρός Πρίγκιπας. Επισκεφθήκαμε πολλά μουσεία για να γνωρίσουμε πολλά από το παρελθόν της χώρας μας. Επίσης, κάναμε πολλές εκδρομές στις οποίες διασκεδάσαμε και γνωρίσαμε πολλούς και διαφορετικούς τόπους. Τέλος, μ΄άρεσαν πολύ οι συγκεντρώσεις και τα παιχνίδια που κάναμε όλοι μαζί στο σχολείο.
Γιώργος Φ.
Όταν ξεκίνησε η σχολική χρονιά η φιλόλογος της τάξης μας, μάς ανακοίνωσε ότι θα φτιάξουμε ένα λογοτεχνικό πρόγραμμα. Η ονομασία του προγράμματος ήταν Ονειροπαγίδα. Από τότε συναντιόμασταν κάθε Πέμπτη και εργαζόμασταν κατά ομάδες. Το πρόγραμμά μας μετά από προσπάθεια έγινε το καλύτερο. Κάθε μέρα ήταν ξεχωριστή. Εκεί ζωγραφίζαμε, χορεύαμε, τραγουδούσαμε και πάνω απ΄όλα συνεργαζόμασταν. Με το πρόγραμμα διοργανώσαμε εκδρομές σε μουσεία, εκδηλώσεις στο θέατρο Παπαδημητρίου και άλλα ωραία και διασκεδαστικά πράγματα. Μέσα από το πρόγραμμα καταφέραμε να μάθουμε καλύτερα πράγματα, να συνεργαζόμαστε μεταξύ μας, να κάνουμε φίλους και πάνω απ΄όλα να γίνουμε αγαπημένοι! Πέρασα πολύ ωραία κατά τη διάρκεια του προγράμματος και θα ήθελα να το συνεχίσουμε και του χρόνου. Εννοείται με τις ίδιες καθηγήτριες.
Ιωάννα Τ.
Οι εντυπώσεις μας για το πρόγραμμα οι περισσότερες είναι θετικές. Στην αρχή, κατά τη γνώμη μου, πίστευα πως θα ήταν βαρετό αλλά χαίρομαι που συμμετείχαμε, παίξαμε, ζωγραφίσαμε, αυτοσχεδιάσαμε, γράψαμε μια ιστορία η κάθε ομάδα και περάσαμε πολύ καλά.
Μαρία Τ.
Όταν πρωτάκουσα την ιδέα για το πρόγραμμα δημιουργικής γραφής, ενθουσιάστηκα τόσο πολύ, που ήθελα να συμμετάσχω σ΄αυτό. Η χαρά και ο ενθουσιασμός συνεχίστηκαν καθ΄όλη τη διάρκεια της χρονιάς. Υπήρξαν φανταστικές στιγμές, όπως όταν κάναμε θεατρικές δραστηριότητες. Υπήρξαν και δυσάρεστες στιγμές, όταν μερικές φορές δεν καταφέραμε να συνεργαστούμε.
Λουκία Τ.
Ξεκινήσαμε τη σχολική χρονιά με άγχος. Όμως στην πορεία το άγχος μας έφυγε και αναπτύξαμε νέες φιλίες. Μετά από λίγο καιρό δημιουργήσαμε όλοι μαζί την Oνειροπαγίδα. Κάθε Πέμπτη μαζευόμασταν όλοι μαζί αγόρια και κορίτσια. Επισκεφθήκαμε πολλά μουσεία. Σε όλες τις συναντήσεις μας περνούσαμε τέλεια. Κάθε φορά δημιουργούσαμε και γράφαμε μια συναρπαστική ιστορία. Χωρισμένοι σε ομάδες δημιουργήσαμε. Στην ομάδα μας υπήρχε συνεργασία αλλά αρχικά διαφωνήσαμε λίγο για τ΄όνομά της. Τελικά, αυτή τη χρονιά πέρασα τέλεια, αν εξαιρέσουμε τις εξετάσεις.
Πέτρος Σ.
Πέμπτη 17 Μαΐου 2012
Η τελική γιορτή...
Στον παρακάτω σύνδεσμο, παιδιά, μπορείτε να δείτε το τελικό video της σχολικής γιορτής. Φέτος ήχησε το τελευταίο κουδούνι της σχολικής χρονιάς με την παρουσίαση όλων των σχολικών προγραμμάτων. Μια έκθεση ζωγραφικής με καταπληκτικά γραμμικά και ελεύθερα σχέδια και με εξαιρετική δουλειά στην ώρα του καλλιτεχνικού μαθήματος, μια παράσταση της Ελένης, της τραγωδίας του Ευριπίδη μέσα από σύγχρονη αναφορά και σύνδεσή της με τις βιωματικές αναπαραστάσεις των μαθητών με σχετική αναφορά σε τραγούδια και άλλα πολλά. Η παρουσίαση της Ονειροπαγίδας ήταν εκεί. Με ένα video, που αφορούσε ολόκληρη τη εργασία σας, που έγινε μέσα και έξω από την τάξη με τις δραστηριότητες όλης της σχολικής χρονιάς. Δημιουργική γραφή, χειροτεχνικές κατασκευές, κατασκευή κολάζ, επισκέψεις σε μουσεία, θεατρικό παιχνίδι και βιωματικές ασκήσεις, επίσκεψη ηθοποιού στο σχολείο και πολλές άλλες ποικίλες δραστηριότητες. Μέσα από το πρόγραμμα πραγματοποιήθηκε η σύνδεση της φαντασίας με τη μυθοπλασία αλλά το κέφι και η χαρά για ολόκληρη τη σχολική χρονιά. Ήσασταν, παιδιά, για μια ολόκληρη χρονιά ψυχή τε και σώματι εκεί. Πιστοί στο ραντεβού μας κάθε Πέμπτη με νέες ιδέες κάθε φορά, με διάθεση και μεράκι για δημιουργία, με πολύ κόπο κτίσαμε μια νέα προσπάθεια, που αφορούσε σε μια διαφορετική προσέγγιση του λογοτεχνικού μαθήματος.
Πατήστε στον παρακάτω σύνδεσμο για να απολαύσετε ολόκληρο το video με την εργασία σας καθόλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Ελπίζω και όσα παιδιά δεν μπορούσατε να έλθετε εκεί να βρείτε το σχετικό video ενδιαφέρον.